Miejski Ośrodek Kultury zachęca mieszkańców, by wraz z dziećmi, przyszli na uliczny spektakl ruchu w wykonaniu Teatru Gry i Ludzie z Katowic. Na dębickim Rynku 26 lipca br., o godz. 21.00, zostanie wystawiona „Ballada o Janie Wnęku”, barwna sztuka o pionierze lotnictwa. Światła, muzyka, machiny, lotnie sprawią, że spektakl będzie atrakcyjny dla widza w każdym wieku.
Scenariusz spektaklu powstał z inspiracji wydarzeniami jakie miały miejsce w drugiej połowie XIX wieku w Galicyjskiej wsi Odporyszów. Tytułowy Jan Wnęk – cieśla, rzeźbiarz, konstruktor samouk, człowiek niepiśmienny, ale obdarzony niezwykłymi talentami, skonstruował rodzaj „lotni”, na której z powodzeniem wykonywał kilkukilometrowe loty ślizgowe.
Startował z usytuowanej na wzgórzu, liczącej 45 metrów wysokości, kościelnej wieży. Począwszy od 1866 regularnie powtarzał swój wyczyn z okazji świąt kościelnych, jarmarków i odpustów, budząc wśród współczesnych podziw, zachwyt, ale też lęk i przerażenie. W roku 1869 doszło w trakcie pokazu do wypadku, obrażenia jakie odniósł w nim bohater spowodowały jego rychłą śmierć. Mieszkańcy spalili lotnię, upatrując w niej przyczyny nieszczęścia.
Po Janie Wnęku pozostało kilkaset rzeźb i legenda. Współcześni, zwłaszcza władze i środowisko opiniotwórcze, zlekceważyli i nie docenili dokonań tego pioniera lotnictwa, przez co nie zostały one właściwie udokumentowane. W oficjalnej historii lotnictwa, tytuł pierwszego lotnika przypadł niemieckiemu inżynierowi Otto Lilienthalowi, który swe udane loty wykonywał blisko 25 lat po naszym rodaku.
Przedstawienie przypomina tę zapomnianą nieco, pełną niejasności i tajemnic historię, jednak twórcy nie koncentrują się na szczegółach, faktach i zdarzeniach, gdyż teatr uliczny nie ma takich możliwości. Interesuje ich fenomen jednostki przekraczającej własną kondycję. Jednostki, która wyrasta ponad społeczność i w jakimś sensie odmienia ją.
Przedstawienie w warstwie plastycznej odwołuje się do sztuki ludowej i malarstwa prymitywistów. Podobne ludowe inspiracje i brzmienia odnaleźć można w tle muzycznym. Język spektaklu to szeroko rozumiany teatr ruchu. Scenariusz i reżyseria są dziełem Macieja Nogiecia, przy scenografii współpracowali Anna Sąsiadek i Michał Tramer, zaś za choreografię odpowiada Krzysztof Włosiński. Muzyka to dzieło Tomasza Podgórskiego, ponadto wykorzystano utwory: „Polonezem na Wschód” i „Ubinie” Kwartet Jorgi oraz „Pieśń Girolamy” Ossjan. W spektaklu występują Anna Kandziora, Justyna Świętojańska/Magda Tramer, Maciej Nogieć, Szymon Pilch/Robert Trybus, Michał Tramer, Janusz Niedbał, Grzegorz Lamik/Łukasz Jarzyński, Jacek Gwóźdź. Spektakl trwa 55 minut.