Zasłużeni dla Dębicy

Kapitan Izabela Podhalańska, prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowiska 5 Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy, kapitan Edmund Książek, wiceprezes tej organizacji i Stowarzyszenie Ruch Kobiet do Walki z Rakiem Piersi  „Europa Donna Dębica” decyzją Rady Miejskiej w Dębicy zostali uhonorowani odznaczeniem „Zasłużony dla Miasta Dębica”. Uroczyste wręczenie odznaczeń odbędzie się 11 listopada podczas uroczystości w Domu Kultury Kosmos.

Honorowe wyróżnienia „Zasłużony dla Miasta Dębica” przyznawane są osobom, organizacjom i instytucjom za zasługi włożone w rozwój miasta, jego promocję oraz pracę na rzecz mieszkańców. Wyróżnienia przyznaje Rada Miejska na wniosek Kapituły wyróżnień. Przyznanie przez Radę Miejską  Izabeli Podhalańskiej, Edmundowi Książkowi i Stowarzyszeniu „Europa Donna Dębica” tego wyróżnienia jest wyrazem uznania dla ich pracy na rzecz środowiska lokalnego i  zaangażowania w sprawy społeczne.  Decyzję o przyznaniu odznaczeń „Zasłużony dla Miasta Dębica” podjęli radni podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej w Dębicy, która odbyła się 30 października br.  Od 2007 do 2016 roku tytuł ten został przyznany ogółem ponad 43 razy: 27 osobom fizycznym i 16 organizacjom działającym na w Dębicy i powiecie.

Izabela Podhalańska jest prezesem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy. Urodziła się 10 lipca 1924 r. W okresie okupacji niemieckiej należała do organizacji konspiracyjnej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej w Obwodzie Dębica, krypt. „Dziekania”, „Deser”. Była żołnierzem Wojskowej Służby Kobiet pod pseudonimem „Plater”. Uczęszczała na tajne komplety, w ramach których zdała tzw. „małą maturę”. W okresie akcji „Burza” walczyła w I Zgrupowaniu 5. PSK AK Obwodu Dębica w okolicach Sędziszowa Małopolskiego. W 1989 r. zaangażowała się w działalność w Związku Żołnierzy AK . Od 1990 w ŚZŻAK – Oddział w Dębicy, gdzie od samego początku pełniła funkcje w Zarządzie Oddziału: przewodnicząca Komisji Rewizyjnej, członek Zarządu, sekretarz, wiceprezes. W 2007 roku została wybrana przez Zarząd Koła Środowiskowego 5. PSK AK  ŚZŻAK w Dębicy prezesem Zarządu. Funkcję tę pełni do chwili obecnej. Znajdowała czas zarówno na działalność na rzecz organizacji kombatanckiej, jak również na zapewnienie właściwej opieki nad chorym mężem, żołnierzem AK. Z inicjatywy kierowanego przez Izabelę Podhalańską Związku zrealizowano wiele przedsięwzięć m.in. odsłonięto w Dębicy tablicę poświęconą pamięci żołnierza AK Władysława Strumskiego ps. „Brutus”. Od 2011 r. Związek organizuje obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W 2011 r. z inicjatywy ŚZŻAK podpisano porozumienie z ZOZ Dębica na realizację programu „Szpital Przyjazny Kombatantom”. W 2013 odsłonięto na rynku w Dębicy pomnik upamiętniający trzech zamordowanych członków NSZ. W 2014 r. wymieniono tablicę na pomniku w Braciejowej oraz odnowiono pomnik, który został ponownie odsłonięty i poświęcony z okazji 70.rocznicy bitwy na Kałużówce. Izabela Podhalańska corocznie angażuje się w organizację pieszych rajdów dla młodzieży. Jako jedyny kombatant z naszego powiatu była matką chrzestną repliki bojowego sztandaru Inspektoratu AK dla parafii w Zagorzycach oraz pomnika bohaterów walczących z bronią „V” na terenie poligonu doświadczalnego  w Bliźnie. Corocznie organizuje uroczystości z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego oraz uroczystości z okazji rocznicy bitwy na Kałużówce. Również corocznie organizuje dla członków Związku spotkanie opłatkowe oraz międzypokoleniowe spotkanie żołnierzy AK, ich rodzin i sympatyków ideałów AK. Pomimo wieku i zdrowia uczestniczy we wszystkich uroczystościach patriotyczno – religijnych, a także spotkaniach organizowanych przez władze Zarządu Okręgu ŚZŻAK w Tarnowie. Izabela Podhalańska za swoją działalność została wyróżniona m.in.: Medalem Polonia Restituta, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Patentem Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny, Medalem Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy AK, Medalem 25–lecia Światowego Związku Żołnierzy AK. W 2015 r. Prezydent RP awansował por. Izabelę Podhalańską do stopnia kapitana w stanie spoczynku.

Edmund Książek walczył jako żołnierz Armii Krajowej, bohater walk w akcji ,,Burza”, założyciel struktur Światowego Związku Żołnierzy AK w powiecie dębickim, wiceprezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy, inicjator spotkań dla młodzieży, nauczyciel patriotyzmu.  Urodził się 29 stycznia 1926 r. w Głobikowej jako syn Józefa i Marii z domu Jędrzejczyk.  Naukę w szkole powszechnej w Głobikowej przerwał w momencie wybuchu wojny.  Następnie uczęszczał na tajne komplety w szkole w Gumniskach, siedzibie komendy Obwodu ZWZ-AK. Od stycznia do września 1944 r. był żołnierzem Armii Krajowej w Obwodzie AK. W czerwcu 1944 r. brał udział w odbiorze i zabezpieczaniu zrzutów powietrznych w rejonie Małej, natomiast od 28 lipca 1944 r. walczył w akcji ,,Burza” na terenie Obwodu AK Dębica. Był zaangażowany w działalność konspiracyjną w ramach ,,wzmożonej działalności dywersyjnej”, następie przedostał się na teren Dolnego Śląska, gdzie w Bardzie Śląskim ukrywał się przed funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, którzy poszukiwali go za działalność w organizacji AK.  Od 1989 r. aktywnie zaangażowany jest w działalność w  Światowym Związku Żołnierzy AK, najpierw jako członek Zarządu Oddziału Dębica, później członek ŚZŻAK – Środowiska 5 Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy, a od 2007 r. jako wiceprezes Środowiska 5 PSK AK ŚZŻAK. Od samego początku powstania organizacji był chorążym sztandaru  bojowego Inspektoratu Armii Krajowej Rzeszów, który w 2004 r. został przekazany przez Związek AK dla Muzeum AK w Krakowie. Uczestniczy w uroczystościach patriotyczno-religijnych na terenie powiatu dębickiego, Okręgu Tarnów, a także w wielu uroczystościach na terenie kraju wielokrotnie pełniąc funkcję komendanta – dowódcy pocztów sztandarowych. Oprócz swojej działalności na rzecz Związków Żołnierzy AK, zaangażowany jest także w życie społeczne miasta. Brał udział w budowie kościoła Parafii Miłosierdzia Bożego w Dębicy, współpracuje  z młodzieżą, uczestniczy w rajdach, jest inicjatorem licznych spotkań i wieczornic. Od lat troszczy się również o groby żołnierzy AK na wszystkich cmentarzach w Dębicy i powiecie dębickim. Ponadto corocznie, wspólnie z harcerzami, członkami Związku Strzeleckiego oraz młodzieżą szkolną upamiętnia wszystkie groby Akowców przed Świętem Zmarłych, jednocześnie opowiadając o zasługach poszczególnych żołnierzy dla obronności kraju. Za swoją działalność został wielokrotnie odznaczony, między innymi Medalem Polonia Restituta, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Patentem Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny, Medalem Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Medalem 25-lecia Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 2015 r. z rąk Prezydenta RP otrzymał awans do stopnia kapitana w stanie spoczynku.

Stowarzyszenie Ruchu Kobiet do Walki z Rakiem Piersi „Europa Donna Dębica” jest organizacją pozarządową powołaną postanowieniem  Sądu  Rejonowego w Tarnowie w dniu 5 października 1999 r. Podstawowym przedmiotem działalności stowarzyszenia jest rozwijanie i propagowanie inicjatyw, postaw i działań służących ochronie zdrowia społeczeństwa, a zwłaszcza walce z rakiem piersi u kobiet. Stowarzyszenie jest silną i dynamiczną organizacją, skupiającą kobiety nie tylko walczące z własną chorobą, ale pragnące służyć innym. Od wielu lat organizuje spotkania, konferencje, warsztaty, sesje naukowe, happeningi, bale charytatywne „Różowa Wstążka” oraz podejmuje działania na rzecz profilaktyki raka piersi. Stowarzyszenie Ruchu Kobiet do Walki z Rakiem Piersi „Europa Donna Dębica” organizuje również spotkania z młodzieżą wkraczającą w dorosłe życie. W ramach swojej działalności odbyło się ponad 100 takich spotkań na terenie miasta Dębicy i powiatu dębickiego. Corocznie w związku z obchodami „Breast Health Day”, stowarzyszenie organizuje konferencję szkoleniową. Od 2001 roku stowarzyszenie prowadzi akcję badań mammograficznych pn. „Prezent urodzinowy dla 40-latki”. Z badań skorzystało 2000 pań, z tego 15 procent  zostało zakwalifikowanych do dalszej diagnostyki, a u dwóch procent stwierdzono raka piersi.