Wiadomości Dębickie Portal powiatu dębickiego, czyli informacje 24 h/dobę – wd24.eu
Stanisław Szuro 19 października 2020 r. ukończył 100 lat. Uroczystości odbyły się w kościele pw. franciszkanów reformatów św. Kazimierza Królewicza w Krakowie.
Swój jubileusz 100. rocznicy urodzin świętował wraz z kapłanami, rodziną i przyjaciółmi. Mszy św. przewodniczył o. Artur Machała OFM, będący niegdyś uczniem, a następnie po latach kolega pedagog jubilata z Kolegium Serafickiego św. Antoniego (obecnie liceum) franciszkanów reformatów w Wieliczce. W koncelebrze uczestniczyli: Minister Prowincjalny o. Jacek Koman OFM, kustosz Sanktuarium i gwardian miejscowej Wspólnoty o. Stanisław Mazgaj OFM, definitorzy: o. Nikodem Gdyk OFM i o. Krzysztof Bobak OFM, o. Leon Pokorski OFM z Wieliczki oraz pijar o. Radosław Boboń SP. Ojciec Artur przedstawił życiorys profesora, opowiadając o tym, że Stanisław Szuro podczas kampanii wrześniowej w 1939 r. bronił ojczyzny, potem był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej, w latach 1942-1945 więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych oraz powojennych komunistycznych zakładów karnych, po wyjściu na wolność absolwentem wydziału historii UJ, a w końcu wychowawcą i nauczycielem historii. List do jubilata napisał prezydent Rzeczypospolitej, który został odczytany przez prof. Jana Tadeusza Dudę, ojca urzędującego prezydenta RP, a zarazem przewodniczącego Sejmiku Województwa Małopolskiego. Gratulacje dla jubilata przesłał także abp Marek Jędraszewski. Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, odznaczył profesora medalem Pro Bono Poloniae, przyznawanego za zasługi w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych oraz krzewienie postaw patriotycznych. Wręczył mu także szablę pamiątkową i replikę ryngrafu konfederatów barskich z wizerunkiem Matki Bożej. Jubilata wyróżniła także Federacja Bractw Kurkowych krzyżem komandorskim Orderu św. Kazimierza Królewicza oraz tytułem honorowego generała. Burmistrz Wieliczki Artur Kozioł, także niegdysiejszy uczeń jubilata, wręczył mu medal pamiątkowy miasta, w którym prof. Szuro spędził kilkadziesiąt lat swojego powojennego życia.
Nota biograficzna Stanisława Szuro
To wspaniały Polak, wielki patriota, bohater czasów wojny i okupacji, żołnierz podziemia niepodległościowego, były więźnień obozów pracy przymusowej Pustkowa oraz innych niemieckich obozów zagłady, jak również ubeckich katowni komunistycznych. To osoba niezwykle bliska Europejskiemu Centrum Pamięci i Pojednania, a zarazem uczestnik corocznych kwietniowych Uroczystości Patriotyczno-Religijnych na Górze Śmierci w Paszczynie. Stanisław Szuro na trwałe wpisał się na kartach historii ziemi dębickiej.
Stanisław Szuro, po ukończeniu Gimnazjum Nowodworskiego i zdaniu matury został junakiem. 1 września 1939 r. w chwili wybuchu II wojny światowej jego batalion stacjonował w Augustowie, niedaleko granicy z III Rzeszą. Podczas kampanii wrześniowej brał udział w walkach na Wileńszczyźnie, gdzie został internowany i przebywał w obozie w Birsztanach na Litwie. Zbiega z internowania i ukrywa się w Krakowie. Już od stycznia 1940 r. wstępuje w szeregi Związku Walki Zbrojnej, a od lutego 1942 r. w Armii Krajowej. W konspiracji Stanisław Szuro zajmował się drukowaniem, a następnie kolportażem prasy podziemnej. Zostaje aresztowany przez Niemców i trafia do więzienia Montelupich w Krakowie. Z więzienia w Krakowie Stanisław Szuro w 5 październiku 1942 roku, zostaje przewieziony do niemieckiego obozu pracy przymusowej w Pustkowie dla Polaków, znajdującego się na poligonie Waffen SS (pełna nazwa obozu w języku niemieckim brzmiała: Waffen SS Polenzwangsarbeitslager – SS Truppenübungsplatz Heidelager). Tu w tragicznych realiach obozowych: w niedożywieniu, chorobie i pracy ponad siłę przebywa aż do likwidacji obozu. Stąd 27 lipca 1944 roku wyjeżdża z Pustkowa wraz z innymi więźniami do obozu w Sachsenhausen-Oranienburg. W tym obozie koncentracyjnym pracował w komandzie murarzy. W styczniu 1945 roku osadzono go w obozie Bergen-Belsen, a następnie Politz i Barth.
Do Polski znajdującej się w nowych, powojennych realiach powrócił w czerwcu 1945 roku.
Stanisławowi Szuro nie dane było odpocząć o tragicznych latach walki okupantem niemieckim w konspiracji i pobycie w obozach. Znowu chwyta za broń, ponieważ jak wielu polskich patriotów (Żołnierzy Niezłomnych), nie godzi się z sowietyzacją Polski. Walczy z nowym ustrojem przyniesionym na bagnetach Armii Czerwonej i wprowadzanym przez jej czerwonych popleczników nad Wisłą.
Wstępuje w struktury związku Liga Walki z Bolszewizmem i walczy z władzą ludową. Sama zaś Liga Walki z Bolszewizmem działała w okresie od początku 1946 do marca 1947 w Krakowie i powiecie chrzanowskim, będąc powiązana z Narodową Organizacją Wojskową i Stronnictwem Narodowym.
Niestety działalność niepodległościową Stanisława Szuro przerywa aresztowanie UB (Urząd Bezpieczeństwa). W dniu 27 listopada 1946 roku zostaje zatrzymany i oskarżony o udział w związku Liga Walki z Bolszewizmem wraz z innymi osobami. Dziewięcioro z nich zostaje skazanych na śmierć. Wśród nich znaleźli się studenci krakowskich uczelni. Ówczesna prasa gadzinowa przedstawiała ich jako członków bandy rabunkowej NSZ (Narodowe Siły Zbrojne).
3 lutego 1947 roku staje przed Wojskowym Sądzie Rejonowym w Krakowie. Procesowi sądowemu przewodniczył ppłk Julian Polan-Haraschin. Podczas rozprawy Stanisław Szuro zostaje oskarżony i uznany winnym usiłowania konfiskaty broni dwóm członkom PPR, pieniędzy ze spółdzielni „Hurt Mięsa”, składu cukru „Lasek”; konfiskaty pieniędzy z Państwowej Fabryki Cykorii Francka, spółdzielni kredytowej „Oszczędność”, Państwowych kamieniołomów i Wapienników „Liban”; konfiskaty 2 rewolwerów „Nagan” członkowi PPR z Zalasia. Został uznany winnym pobicia dwóch funkcjonariuszy UB, zamiaru dokonania zamachu na funkcjonariusza UB, udzielenia pomocy w likwidacji członka PPR, usiłowania konfiskaty pieniędzy, złota i kosztowności lekarzowi, przechowywania pistoletu P38.
Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie, Stanisław Szuro zostaje skazany na karę śmierci, którą 17 marca 1947 roku, na mocy amnestii z 22 lutego 1947 roku, złagodzono do 15 lat więzienia. W komunistycznych więzieniach w Rawiczu i we Wronkach przebywał w okresie od 20 czerwca 1947 roku do 22 sierpnia 1955 roku. 19 maja 1956 roku darowano mu karę utraty praw honorowych i utraty mienia. 13 lipca 1956 roku Sąd Wojewódzki w Krakowie w ramach odwilży zwolnił go z odbywania reszty kary. Został zwolniony z więzienia trzy dni później.
Stanisław Szuro po wyjściu z więzienia w lipcu 1956 r., kończy studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako nauczyciel, pedagog i wychowawca pracował w bursach akademickich i szkołach średnich, m.in.: w Liceum Ogólnokształcącym Zakonu Pijarów im. Stanisława Konarskiego w Krakowie, Niższym Seminarium Duchownym Ojców Franciszkanów w Wieliczce. W wolnej Polsce w dniu 22 lutego 1994 roku zostaje zrehabilitowany. W swoim życiowym dorobku pełni funkcje społeczne. Przez lata był prezesem Oddziału Krakowskiego Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego. W 2008 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczonym przez śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
Do dnia dzisiejszego Stanisław Szuro pomimo podeszłego wieku nadal uczestniczy w wielu uroczystościach patriotycznych (Uroczystości Patriotyczno – Religijne na Górze Śmierci w Paszczynie), czy spotkaniach w instytucjach kultury i nauki Krakowa, Wieliczki oraz wielu innych miejscach Polski. Na spotkaniach tych, jako historyk, kombatant i żywy świadek historii wygłasza prelekcje na różne tematy historyczne. Większość z nich poświęcona jest polskim konfliktom zbrojnym w XIX i XX wieku. Jest częstym gościem Muzeum Armii Krajowej w Krakowie. Cykl Jego wykładów cieszy się sporą oglądalnością na kanale internetowym YouTube. Stanisław Szuro został także członkiem Kapituły Honorowej Nagrody im. Danuty Siedzikówny „Inki”.
Ożenił się w 1958 r. z Danutą Gelles, z którą ma dwóch synów, pięcioro wnuków i siedmioro prawnuków.
W 2018 roku Stanisław Szuro wraz z synem Janem w 2018 roku wydał swoje wspomnienia biograficzne w książce pt. „I tak będę żył”.
