Wiadomości Dębickie
W domu parafialnym kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Dębicy-Latoszynie odbędzie się w dniu 24 listopada 2019 r. sesja naukowa o Janie z Latoszyna.
W programie sesji znajdują się wykłady dwóch znakomitych postaci naukowych – prof. dr hab. Zdzisława Pietrzyka – dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej oraz dr Stanisława Dziedzica – dyrektora Biblioteki Kraków, członka Rady Muzeum Niepodległości w Warszawie. Początek sesji przewidziany jest na godz. 15:40. Nad sesją naukową patronat medialny objęła m.in. redakcja Wiadomości Dębickich.
Jan z Latoszyna (ur. w 1 poł XV w. – zm. 1494) był profesorem i rektorem Akademii Krakowskiej, doktorem teologii i prawa kanonicznego. Pochodził z gałęzi rodu Świebodziców h. Gryf, osiadłej nad Wisłoką, nad którą leżał jego rodzinny Latoszyn, gdzie przyszedł na świat jako syn Jana i Katarzyny (prawdopodobnie z rodu Pałuków z Rzeszowa). Przez matkę bliskie więzy łączyły go później z bpem krak. Janem Rzeszowskim; koligacjom rodzinnym ojca zawdzięczał część spadku po bracie stryjecznym Mikołaju Dębickim. Poświęciwszy się, w odróżnieniu od pozostałego rodzeństwa (braci Jana i Mikołaja) karierze naukowej i duchownej, w r. 1449 rozpoczął studia w Uniw. Krak., w którym w r. 1457 otrzymał mistrzostwo sztuk wyzwolonych. Przypuszczalnie wkrótce potem wyjechał do Włoch, gdzie jako jeden z pierwszych magistrów krakowskich uzyskał w Rzymie przed r. 1465 stopień doktora dekretów. Równocześnie niemal otrzymał pierwsze beneficjum kościelne: probostwo w Janinie, a w niedługim czasie dalsze prebendy: kanonię tarnowską (1468) i kanonię (później kustodię) w kapitule krakowskiej (1472). Bezpośrednio po powrocie z zagranicy przystąpił do wykładów na Wydziale Prawa; w r. 1468 przez dwa półrocza piastował godność rektora i wicekanclerza akademii; godność tę powierzano mu jeszcze czterokrotnie w l. 1483, 1484 i 1492. Z ramienia tegoż uniwersytetu pełnił nadto w r. 1480 obowiązki seniora Bursy Jeruzalem oraz kilkakrotnie funkcje «konsyliarza rektorskiego». Mimo iż do końca życia nie zerwał związków z uniwersytetem, na którym po uzyskaniu doktoratu teologii (przed 30 VII 1490) wykładał jako profesor tego przedmiotu, głównym terenem jego działalności stała się służba w administracji diecezji krakowskiej i kapituły katedralnej. W obydwu tych instytucjach odegrał wybitną rolę jako oficjał generalny (1473–7 i 1490–3) oraz kanclerz kard. Fryderyka Jagiellończyka (1488–90). Ostatnią z tych funkcji objął, jak się zdaje, po powrocie z drugiej podróży do Rzymu w towarzystwie Rafała Leszczyńskiego, wraz z którym wpisał się w lecie 1488 r. do bractwa S. Spirito in Sassia. Aczkolwiek święcenia kapłańskie przyjął późno (ok. 1472), zgromadził w swych rękach wiele intratnych beneficjów kościelnych: probostwo w Rudawie (1474), kantorię opatowską (1483), prepozyturę sandomierską (1492), kustodię kolegiaty św. Michała w Krakowie (1494), a nadto dekanat kielecki i plebanie w Dębicy i Osieku. Kapitułę krakowską reprezentował wraz z Janem Długoszem na synodzie prowincjalnym w Łęczycy w r. 1477; w r. 1485 brał udział w synodzie piotrkowskim. Dobrej znajomości prawa – przed r. 1492 otrzymał wicekomitywę od Wolfganga Stembergera – i doświadczeniu politycznemu zapewne zawdzięczał nominację 8 VIII 1475 r. na członka delegacji polskiej na sejm węgierski w Sromowcach i Nowej Wsi, obok Jana Długosza, Arnolfa z Mirzyńca i Jakuba z Szadka. Zmarł w 2. poł. 1494 r., ofiarowując swój cenny księgozbiór kapitule krakowskiej.
źródło: Parafia NSPJ/Biogram z X tomu Polskiego Słownika Biograficznego
Dodaj komentarz