Odsłonili pomnik bohaterów powstań narodowych

Są w życiu lokalnych społeczeństw dni doniosłe, dni ważne, których ranga przekracza granice państw i łączy narody. Polaków i Węgrów łączy historia, a historię tworzą wybitne postacie, nie tylko monarchów, ale i żołnierzy. To oni poprzez swoje męstwo stali się bohaterami narodowymi. Taką postacią jest nasz Rodak – książę pułkownik Mieczysław Woroniecki urodzony w Skurowej w 1825 r. To jego pamięć i uczestników powstań narodowych z XIX w. czci pomnik odsłonięty w Brzostku 4 października 2015 r. Inicjatorem i koordynatorem inwestycji był ks. prof. dr hab. Bogdan Stanaszek wraz z Towarzystwem Miłośników Ziemi Brzosteckiej i Społecznym Komitetem. Na podniosłą uroczystość przybyła liczna delegacja węgierska na czele z konsul generalną z Krakowa panią dr hab. Adrienne Körmendy oraz władze samorządowe, poczty sztandarowe i mieszkańcy. Uroczystość zorganizował Urząd Miejski w Brzostku.

W parku Domu Kultury w Brzostku, gdzie postawiono pomnik, uroczystość zainicjował koncert dętej orkiestry wojskowej z Wierzowic w barwach 20 Pułku Ułanów. Po odegraniu hymnu Polski wprowadzono poczty sztandarowe: Szwadronu Podkarpacie, jednostek ochotniczych straży pożarnych oraz szkół z gminy Brzostek. Następnie burmistrz Brzostku Wojciech Staniszewski powitał dostojnych gości: panią konsul i delegację węgierską – dziekanów Wydziału Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Budapeszteńskiego i Uniwersytetu Katolickiego oraz pracowników uczelni m.in. z Debreczyna i węgierskich studentów historii, ponadto polskich parlamentarzystów, samorządowe władze wojewódzkie, powiatowe i gminne, dyrektorów szkół oraz wszystkich zebranych. W swym wystąpieniu burmistrz Brzostku nawiązał do wspólnej historii Polski i Węgier od czasów średniowiecznych aż do współczesności. Wskazał też na swoisty fenomen przyjaźni obu narodów zawartych w znanym powiedzeniu: „Polak, Węgier – dwa bratanki!” Na zakończenie podkreślił zasługi oraz wielką pasję i zaangażowanie ks. prof. Bogdana Stanaszka w realizacji idei budowy pomnika oraz upowszechnianie dziejów Brzostku i okolic w licznych książkach swego autorstwa. Następnie głos zabrał prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Brzosteckiej Krzysztof Kolbusz, który przedstawił etapy przygotowań i budowy Pomnika Uczestników Powstań Narodowych XIX w. i Księcia Mieczysława Woronieckiego. Pomnik ten ma kształt obelisku, na którym wyryto nazwiska uczestników Powstania Krakowskiego, Wiosny Ludów i Powstania Styczniowego, związanych z okolicami Brzostku. W realizacji przedsięwzięcia pomoc okazał Urząd Miejski w Brzostku, a prace zostały sfinansowane z funduszy unijnych oraz ze składek mieszkańców. Kolejnym mówcą był przewodniczący Społecznego Komitetu Budowy Pomnika kpt. kombatant Wojciech Grzesiakowski, który z wielkim wzruszeniem dziękował darczyńcom. Przewodniczący podkreślał również patriotyczną wymowę słów: „Bóg, Honor, Ojczyzna” wyrytych na pomniku oraz wartość ofiary życia powstańców „za wolność waszą i naszą”. Po przemowach miała miejsce najważniejsza ceremonia – symboliczne odsłonięcia pomnika. Dokonali tego: konsul Adrienne Körmendy, wicemarszałek sejmiku Maria Kurowska, kpt. Wojciech Grzesiakowski i burmistrz Wojciech Staniszewski. Aktu poświęcenia dokonał proboszcz parafii Przeczyca ks. Marek Marcićkiewicz i przy dźwiękach werbli zostały złożone kwiaty przez liczne delegacje, a poczty sztandarowe oddały honory Powstańcom z Brzostku i okolic. Po tych podniosłych chwilach głos zabrała konsul generalna Węgier i mówiła o potrzebie wzajemnego wspierania się naszych narodów. Swoje przemówienie zakończyła słowami: „Niech żyje Polska! Niech żyją Węgry!” Potem w imieniu prof. László Borhy i innych naukowców głos zabrał prof. dr hab. István Kovács, były konsul Węgier i autor książek o Polakach – uczestnikach powstania węgierskiego w 1848 r. Profesor nawiązał do bohaterskiej postaci księcia Mieczysława Woronieckiego i 166 rocznicy jego śmierci przypadającej 20 października. Woroniecki sławę zyskał poprzez bohaterstwo wykazane w bitwie pod Perlasem (16 VII 1848 r.) oraz w bitwie pod Nowym Segedynem (3VIII 1849 r.). Trzy dni potem został pojmany i stracony przez Austriaków 20 X 1849 r. Woroniecki miał zaledwie 24 lata. Następnie student historii z Uniwersytetu Budapeszteńskiego nawiązał do idei pomnika Woronieckiego na jego grobie na cmentarzu Kerepesi i w Brzostku (skąd widać wzgórza w Skurowej) – jako bohatera narodowego Węgier i wzoru wychowania patriotycznego młodzieży. Powiedział również, że wraz z delegacją jest zaszczycony udziałem w tej uroczystości. W swym wystąpieniu ks. prof. Bogdan Stanaszek podkreślił wysiłek wielu osób w realizację idei budowy pomnika. Wyraził też radość z tego, że dzięki temu przedsięwzięciu przywrócił pamięć Rodakom – Bohaterom walk powstańczych oraz wyzwolił też ducha inicjatywy społecznej w środowisku. Przy okazji obecności władz nawiązał również do współczesnych problemów, a mianowicie sprawy budowy obwodnicy brzosteckiej – co zostało przyjęte owacyjnie przez zgromadzonych mieszkańców. Na zakończenie ks. Stanaszek wręczył dyplomy Honorowego Członkostwa TMZB oraz odebrał podziękowania od Zarządu Towarzystwa.

Po części oficjalnej burmistrz Brzostku zaprosił zebranych do sali widowiskowej Domu Kultury na koncert w wykonaniu zespołu Take Five. Zaprezentowano utwory klasyczne, patriotyczne i popularne polskie oraz węgierskie, które zostały entuzjastycznie przyjęte przez publiczność z Węgier. Burmistrz zaprosił też węgierskich gości na koncert Kapeli Rodziny Zastawnych. Goście z Węgier zwiedzili rónież rodzinne miejscowości księcia Woronieckiego.

Wiesław Tyburowski

zastępca prezesa Towarzystwa Miłośników Ziemi Brzosteckiej

FOT. PAWEŁ BATYCKI/UM BRZOSTEK